راهنمای مطالعه
کم خوابی و بی خوابی یکی از ناراحت‌کننده‌ترین شرایطی است که ممکن است فردی با آن روبه‌رو شود. کمبود خواب عوارضی به دنبال دارد و باعث بیماری‌های مختلفی می‌شود. بیماری‌هایی که هیچ ارتباطی با دلیل اصلی کم‌خوابی ندارند و خود به‌صورت عوارض مختلفی در بدن پدیدار می‌شوند. مسائل مختلفی به‌عنوان علل کم خوابی مطرح شده، و برای درمان هرکدام نیز چاره‌هایی اندیشیده شده است. با ما در نگاهی به علل و درمان بی خوابی همراه باشید.
در چند حالت می‌توان گفت فرد دچار بی خوابی یا کم خوابی است:
می‌توان گفت بی‌خوابی نشانه‌ای از برخی اختلالات جسمی، روانی یا فکری در وجود انسان است. رفع این مشکلات میتواند دستیابی به خوابی آرام را برای افراد ممکن سازد.
موارد بسیاری را می‌توان به‌عنوان علل بی خوابی مطرح کرد که در ادامه به برخی از مهم‌ترین آنها پرداخته‌ایم.
1. استرس
شاید بتوان گفت بیشترین دلیل کم‌خوابی و بی‌خوابی بسیاری از افراد استرس است و بهترین درمان بی خوابی نیز دوری از این مسئله است. فکر کردن به ماجراهای حال، گذشته، ترس از آینده و مرور خاطرات بد میتواند برای همه افراد تنش‌زا باشد. حتی دلهره مسئولیت‌هایی که به عهده فرد است نیز در این زمینه به شدت تاثیرگذار است. در برخی از افراد نیز بدون دلیل خاصی احساس بی‌قراری بروز می‌کند.
اضطراب باعث واکنش‌های مختلفی در بدن می‌شود که روند عادی خواب را مختل می‌کند. بر اساس نظر پژوهشگران، استرس روی کیفیت خواب بعضی از افراد بیشتر از دیگران تاثیرگذار است.
2. شرایط خواب نامناسب
یکی دیگر از علل بی‌خوابی داشتن جای خواب نامناسب است. فضای نامناسبی که آسایش فرد را فراهم نکند، سروصدای محیط، گرما، سرما، نور و حتی تشک و بالش نامناسب هم از عوامل برهم‌زننده خواب آرام هستند. بهترین درمان بی خوابی در این‌گونه موارد، بهره بردن از تشک طبی تخت خواب مناسب است.
3. دلایل دیگر بی‌خوابی
برای درمان کم خوابی راههای مختلفی پیش روی شما است:
1. آرامش روانی
شاید بتوان گفت بهترین درمان بی خوابی دستیابی به آرامش روانی و ذهنی است. رسیدن به آرامش روانی برای کسی که دچار استرس است، کار آسانی نیست. اما برای دستیابی به آن می‌توان از راههای مختلفی بهره برد. تکنیک‌های مختلفی برای کنترل ذهن وجود دارد که از میان آنها می‌توان به تمرین‌های تنفسی و مدیتیشن اشاره کرد.
2. توجه به رژیم خوراکی
ملاتونین هورمونی است که باعث ایجاد حالت خواب در انسان می‌شود. ترشح کم این هورمون در بدن انسان یکی از علل کم خوابی است. از بهترین راههای درمان بی خوابی، افزودن مواد خوراکی دارای ملاتونین به رژیم خوراکی است. مواد دارای کلسیم، منیزیم، ویتامین B6 و پروتئین تریپتوفان دارای ملاتونین هستند. شیر و لبنیات دیگر، گوشت پرندگان مانند مرغ و بوقلمون، خرما (به‌ویژه در کنار شیر)، خوراکی‌های دریایی دارای امگا 3، آجیل (بادام، تخمه کدو، گردو و…)، انواع لوبیا، برخی از میوه‌ها مانند سیب و موز، سبزی‌هایی مانند اسفناج و کلم بروکلی و دانه‌هایی مانند گندم، برنج و جو دارای ملاتونین هستند.
3. فراهم کردن شرایط خواب مناسب
یکی از مهم‌ترین گزینه‌های مهیاکننده خواب آرام برای همه افراد، شرایط خواب مناسب است. عایق کردن فضا در برابر سروصدای بیرون، دمای مناسب و تاریکی از عواملی هستند که به خواب آرام شما کمک می‌کنند. رختخواب مناسب نیز از مهم‌ترین گزینه‌ها برای شرایط مناسب خواب است.
در مواردی که علل کم خوابی، رختخواب، انواع بالشت طبی و تشک نامناسب است، به آسانی می‌توان شرایط را تغییر داد. بهترین درمان بی خوابی در چنین شرایطی بهره بردن از تشک طبی مناسب است. بالش نامناسب نیز علاوه بر بی‌خوابی، میتواند باعث سردرد شود. استفاده از یک بالش طبی نه‌تنها خواب آرامی برای این دسته از افراد رقم می‌زند، بلکه از سردردهای صبحگاهی آنها هم پیشگیری می‌کند.
4. فعالیت روزانه
یکی از بهترین راه های درمان بی خوابی، ورزش و فعالیت روزانه است. نیازی نیست شما ورزشکار حرفه‌ای باشید تا خواب شبانه شما تنظیم شود. کافی است در روز نیم ساعت پیاده‌روی کنید یا در خانه به نرمش‌هایی متناسب با سن خود بپردازید.
5. ریلکس کردن و آرامش پیش از خواب
همان‌طور که اشاره شد، یکی از مهم‌ترین علل کم خوابی، استرس و دلهره است. روش‌های مختلفی برای آرام کردن ذهن و کنترل استرس وجود دارد. با برخی از آنها آشنا شوید و آنها را هم‌زمان با رفتن به رختخواب به کار بگیرید. شاید بهترین درمان بی خوابی برای شما یکی از همین روش‌ها باشد.
6. بهترین حالت خوابیدن
بهترین حالت خوابیدن برای هر کسی تعریف خاص خود را دارد. برای خوابیدن خود بهترین حالت ممکن را انتخاب کنید و مطلب مورد نظر را برای آگاهی از بهترین حالت خوابیدن بخوانید.
کلام پایانی …
بی خوابی و اختلالات خواب از عوامل برهم‌زننده آرامش جسمی و روحی همه ما به شمار می‌روند. اما این مشکل بزرگ هم درمان دارد. نخستین گام برای درمان بی خوابی، شناخت علت‌های آن است. رفع دلیل‌های بی‌خوابی نخستین گام در این راستا محسوب می‌شود. پس از آن یادگیری روش‌هایی برای کنترل ذهن، و آرام‌سازی روح و جسم میتواند از مهم‌ترین قدم‌ها برای دستیابی به خوابی آرام، و در نتیجه آرامش جسمی و روحی باشد.
